Πώς «αποτυπώνεται» ο άνθρακας σε 7 διαφορετικές χώρες;

Περιβάλλον + Βιωσιμότητα

17/03/2022

Ποιος;

Πρόσφατη μελέτη ερευνητών από το Tulane University στην Νέα Ορλεάνη…

Τί;

…εξέτασε τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις που είναι εγγενείς με τις εθνικές διατροφικές οδηγίες (guidelines). Στην ανάλυση εξετάστηκαν οι διατροφικές οδηγίες 7 χωρών (Γερμανία, Ινδία, Κάτω Χώρες, Ομάν, Ταϊλάνδη, Ουρουγουάη και ΗΠΑ) με κριτήριο τις εκπομπές αερίων θερμοκηπίου.

Πότε;

Η έρευνα δημοσιεύθηκε την 1η Μαρτίου του 2021 στο επιστημονικό περιοδικό Nutrition Journal.

Γιατί;

Στις περισσότερες χώρες το αποτύπωμα άνθρακα του τί πραγματικά τρώνε οι άνθρωποι είναι μεγαλύτερο από το αποτύπωμα άνθρακα της ενδεικνυόμενης από τις διατροφικές οδηγίες διατροφής. Αν δηλαδή κανείς ακολουθήσει ακριβώς τις οδηγίες, θα μειώσει το αποτύπωμα άνθρακα της διατροφής του. Η μόνη εξαίρεση σε αυτό είναι οι ΗΠΑ. Στις ΗΠΑ, αν κανείς ακολουθήσει τις διατροφικές οδηγίες, θα αυξήσει (αντί να μειώσει) το αποτύπωμά του. Σε τί οφείλεται αυτό; Οι ερευνητές αποφάσισαν να συγκρίνουν τις διατροφικές οδηγίες των ΗΠΑ με αυτές άλλων χωρών, καθώς και να ελέγξουν τα αποτελέσματα αφαιρώντας το αποτέλεσμα που έχουν οι συνήθειες κατανάλωσης κάθε χώρας.

Πώς;

Όλες οι ενδεικτικές διατροφές μετρήθηκαν βάσει πρόσληψης 2.000 θερμίδων. Για τον προσδιορισμό συγκεκριμένων ποσοτήτων μεμονωμένων τροφίμων εντός των ομάδων τροφίμων που υπάρχουν στις οδηγίες, χρησιμοποιήθηκαν δεδομένα σχετικά με την διαθεσιμότητα τροφίμων που διατίθενται για ανθρώπινη κατανάλωση για κάθε χώρα από τους ισολογισμούς τροφίμων (food balance sheets) του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ. Για παράδειγμα, για την ομάδα «φρούτα» θεωρήθηκε ότι οι άνθρωποι καταναλώνουν φρούτα με την αναλογία που υπάρχει στους ισολογισμούς τροφίμων της κάθε χώρας.

Λοιπές πληροφορίες

Διαπιστώθηκε ότι υπάρχουν μεγάλες διαφορές μεταξύ των διατροφικών οδηγιών των διαφόρων χωρών. Το αποτύπωμα άνθρακα των διατροφικών οδηγιών των ΗΠΑ είναι 3,83 κιλά ισοδυνάμων μονάδων διοξειδίου του άνθρακα ανά 2.000 θερμίδες, υψηλότερο από αυτό όλων των άλλων χωρών που μελετήθηκαν, ακόμη και όταν έγινε η υπόθεση ότι όλες οι χώρες καλύπτουν τις συστάσεις για κάθε ομάδα τροφίμων σύμφωνα με το πραγματοποιούμενο πρότυπο κατανάλωσης των ΗΠΑ. Το χαμηλότερο αποτύπωμα ήταν των διατροφικών οδηγιών της Ινδίας, με 0,86 κιλά.

Το αποτύπωμα άνθρακα των οδηγιών των ΗΠΑ είναι 34% μεγαλύτερο από αυτό των διατροφικών οδηγιών της Ολλανδίας, 70% μεγαλύτερο από της Γερμανίας, σχεδόν τριπλάσιο από τις οδηγίες της Επιτροπής EAT-Lancet, και υπερτετραπλάσιο από αυτό των διατροφικών οδηγιών της Ινδίας. Αυτές οι διαφορές οφείλονται στις υψηλότερες ποσότητες πρωτεϊνούχων τροφίμων και γαλακτοκομικών τροφίμων που συστήνονται στις οδηγίες των ΗΠΑ, καθώς και στους τύπους πρωτεϊνούχων τροφών που συνιστώνται.

Τα ευρήματα δίνουν ιδέες για την ανάπτυξη μελλοντικών διατροφικών οδηγιών με βάση τα τρόφιμα (Food-Based Dietary Guidelines - FBDG). Για να μειωθεί το αποτύπωμα άνθρακα της συνιστώμενης διατροφής τους, οι χώρες που δημιουργούν μεγάλο αντίκτυπο στο περιβάλλον, ο οποίος οφείλεται κυρίως στις πρωτεϊνούχες τροφές και στις ομάδες γαλακτοκομικών προϊόντων, θα μπορούσαν να δημιουργήσουν συστάσεις για υπο-ομάδες φυτικών πρωτεϊνών εντός της μεγαλύτερης ομάδας πρωτεϊνούχων τροφίμων, όπως κάνει το Ομάν με τη σύστασή του για τα όσπρια ή η κατευθυντήρια γραμμή της Επιτροπής EAT-Lancet και με τις συστάσεις για διάφορες φυτικές πηγές πρωτεΐνης. 

Η εύρεση και ενσωμάτωση μιας λογικής ισορροπίας μεταξύ διατροφικών αναγκών και βιωσιμότητας στην εθνικές διατροφικές οδηγίες έχει τη δυνατότητα όχι μόνο να επηρεάσει τη διατροφή των ατόμων και τις εκπομπές αερίων θερμοκηπίου, αλλά και να επηρεάσει τις εθνικές πολιτικές για τα τρόφιμα, που διαμορφώνουν πολλά στοιχεία των εθνικών και παγκόσμιων συστημάτων τροφίμων. Όπως γνωρίζουμε, το παγκόσμιο σύστημα τροφίμων είναι υπεύθυνο για το 1/3 των παγκόσμιων εκπομπών αερίων θερμοκηπίου. Έτσι, η συμπερίληψη ζητημάτων βιωσιμότητας στις διατροφικές οδηγίες θα αποτελέσει σημαντικό μέρος των μελλοντικών δραστηριοτήτων πολιτικής για τη μείωση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων του τομέα των τροφίμων και της γεωργίας.

Η γνώμη μας

Οι διατροφικές οδηγίες των ΗΠΑ για το 2020-25 περιέχουν την πληροφορία ότι το επιφορτισμένο γάλα σόγιας «μετρά» ως γαλακτοκομικό προϊόν. Όμως, αυτή η πληροφορία, όπως και το ότι κάθε είδος «πρωτεΐνης» μπορεί να υποκατασταθεί από λαχανικά ή όσπρια θα πρέπει να φύγει από τις συστάσεις για φυτοφάγους, όπου βρίσκεται τώρα, και να τοποθετηθούν στο κύριο μήνυμα των οδηγιών και στο υλικό (π.χ. infographics) που διαβάζει το ευρύ κοινό. Αυτό θα μπορούσε να είχε γίνει από το 2015, αλλά δυστυχώς στο τελικό κείμενο των Οδηγιών διεγράφησαν όλες οι προτάσεις που είχαν σχέση με την βιωσιμότητα.

© Vegan Times 30-04-2021

Δημοσιεύτηκε: 30/04/2021
Ενημερώθηκε:
17/03/2022

Πηγές:

  1. Main picture credits to Kelly Lacy | Pexels
  2. Kovacs, B. et al. (2021) ‘The carbon footprint of dietary guidelines around the world: a seven country modeling study’, Nutrition Journal, 20(1). doi: 10.1186/s12937-021-00669-6.