Η ιστορία του όρου Whole Food Plant-Based (φυτοφαγία με πλήρη τρόφιμα)

Στις αρχές του 1980, περίπου το 1982, είχα μία μεγάλη ευκαιρία να συνεισφέρω σε δύο πολύ σημαντικούς θεσμούς. Πρώτον, ως μέλος μιας επιτροπής που αποτελείτο από 13 μέλη ειδικών εμπειρογνωμόνων της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των Ηνωμένων Πολιτειών, η οποία έγραψε το πρώτο “επίσημο” έγγραφο για τη σχέση μεταξύ διατροφής και καρκίνου (δημοσιεύθηκε το 1982 μετά από δύο χρόνια πολλών συναντήσεων και μεγάλου συγγραφικού έργου) και δεύτερον, ως μέλος μιας επιτροπής (δηλαδή Μελετητικής Ομάδας) των Εθνικών Ιδρυμάτων Υγείας της κυβέρνησης των Ηνωμένων Πολιτειών, η οποία είχε την ευθύνη να αξιολογεί προτάσεις για χρηματοδότηση ερευνητικών έργων σε μία ειδικότητα που λέγεται χημική καρκινογένεση.

Στη δουλειά μου στην Εθνική Ακαδημία Επιστημών ήμουν το ένα από τα δύο μόνο μέλη που είχαμε άμεση εργαστηριακή ερευνητική εμπειρία στη σχέση διατροφής και καρκίνου (οι υπόλοιποι είχαν επιδημιολογική εμπειρία στον μεταβολισμό των χημικών καρκινογόνων ουσιών, εμπειρία στη δημόσια πολιτική, και εμπειρία στη νομοθεσία σχετικά με τα τρόφιμα). Οι συνάδελφοί μου ήταν εξαιρετικοί καταξιωμένοι επιστήμονες με μεγάλη φήμη, όχι όμως στο θέμα της έρευνας στην διατροφή. Η επιτροπή μας βρισκόταν ουσιαστικά στην αρχή ενός διερευνητικού ταξιδιού με στόχο να διαπιστωθεί αν, και τί, θα μπορούσε να ειπωθεί στο κοινό για την σχέση διατροφής και καρκίνου.

Στην επιτροπή για την αξιολόγηση των ερευνητικών προτάσεων των Εθνικών Ιδρυμάτων Υγείας αξιολογούσαμε και κατατάσσαμε με σειρά προτεραιότητας τις αιτήσεις για χρηματοδότηση ερευνητικών έργων, και όλα τα 15 μέλη της επιτροπής εξειδικεύονταν στη βασική βιολογία των κυττάρων, στη γενετική, και στη βιοχημεία κυρίως όσον αφορά στα χημικά καρκινογόνα. Όντας το μόνο μέλος με εργαστηριακή ερευνητική εμπειρία που σχετίζεται με τον ρόλο διατροφής και καρκίνου, μου ανατέθηκε ο ρόλος του να διατυπώσω τις πληροφορίες που είχαν αρχίσει τότε να αναδύονται, οι οποίες έδειχναν ότι η διατροφή πραγματικά φαινόταν να είναι σημαντική στην ανάπτυξη του ανθρώπινου καρκίνου. Δεν με ενδιέφερε να ορίσω αυτήν τη διατροφή ως χορτοφαγική ή vegan διατροφή (μία λέξη που δεν γνώριζα ακόμα). Η ιδέα της χορτοφαγίας θεωρείτο γενικά ότι βρίσκεται “έξω από την κανονική επιστήμη”. Γνώριζα πολύ καλά την ένταση στην ατμόσφαιρα οποτεδήποτε αυτή η λέξη αναφερόταν μέσα στην επιστημονική κοινότητα. Αλλά η έρευνά μου και η έρευνα κάποιων άλλων συναδέλφων με οδήγησαν στο να καταλάβω ότι η διατροφική αντιμετώπιση του καρκίνου, εάν πραγματικά είχε κάποια ισχύ, αφορούσε κυρίως την κατανάλωση τροφίμων χαμηλών σε λιπαρά και πλούσιων σε ίνες, κάτι που μπορεί κανείς να πετύχει καταναλώνοντας λαχανικά, φρούτα, και πλήρη δημητριακά.

Έτσι, θεώρησα ότι η ιδέα του “V” έπρεπε να επικοινωνηθεί με έναν αντικειμενικό και επιστημονικά ορθό τρόπο. Η λύση που βρήκα ήταν να επιλέξω τον όρο “plant-based” λόγω έλλειψης μιας καλύτερης λέξης. Επίσης, πίστευα ότι η ιδέα αυτή έπρεπε να στηριχθεί σε στέρεα επιστημονικά δεδομένα, αν επρόκειτο να επιβιώσει. Ακόμα και σήμερα αποφεύγω τις λέξεις με το V επειδή οι περισσότεροι βετζετέριαν καταναλώνουν πάρα πολλά ζωικά προϊόντα (όπως είναι τα γαλακτοκομικά και τα ψάρια) και συνολικό λίπος. Οι vegan τείνουν να καταναλώνουν πάρα πολλά επεξεργασμένα τρόφιμα και συνολικό λίπος. Προσέθεσα τη λέξη “whole” (πλήρης) στον όρο “plant based” λίγο αργότερα, ώστε να αποφύγω την ιδέα ότι τα απομονωμένα θρεπτικά συστατικά (όπως αυτά που βρίσκονται στα συμπληρώματα διατροφής) ή/και τα απομονωμένα τμήματα τροφίμων (επεξεργασμένοι υδατάνθρακες, ζάχαρη, και λευκό αλεύρι) προάγουν την υγεία. Η μεγάλη μου εμπειρία ως μάρτυρας σε δικαστήριο σε υποθέσεις ακατάλληλης χρήσης συμπληρωμάτων διατροφής με οδήγησε στο να προσθέσω τη λέξη whole και έτσι να δημιουργηθεί ο όρος “whole food, plant-based”.

© Vegan Times & T. Colin Campbell Center of Nutrition Studies 19-04-2022