Τελικά, είναι μεταλλαγμένη η σόγια που τρώμε;

Σε προηγούμενο άρθρο εξηγήσαμε τί είναι τα “μεταλλαγμένα” τρόφιμα και πώς να εντοπίζουμε τα τρόφιμα που είναι καθαρά από ΓΤΟ. Πάμε τώρα να δούμε τί συμβαίνει με τη σόγια, ένα παρεξηγημένο τρόφιμο.

Vegan Διατροφή + Υγεία

10/08/2023

Είναι η σόγια που τρώνε οι άνθρωποι στην ΕΕ γενετικά τροποποιημένη;

Τα φασόλια σόγιας είναι ένα πολύ θρεπτικό όσπριο, με τις καλλιέργειες ΓΤ σόγιας να προορίζονται κυρίως για την κτηνοτροφία. Η σόγια που καταναλώνουν οι άνθρωποι στην ΕΕ (γάλα, τόφου, φασόλια, κιμάς, σάλτσα σόγιας, κ.λπ.) κατά κανόνα δεν είναι ΓΤ και σε περίπτωση που είναι, π.χ. από χώρα που επιτρέπεται η καλλιέργειά της, αυτό αναγράφεται στην ετικέτα σύμφωνα με την νομοθεσία.

Καλλιεργείται ΓΤ σόγια στην ΕΕ;

Όχι. Ο μόνος ΓΤ σπόρος που έχει εγκριθεί από την ΕΕ για καλλιέργεια σε εδάφη της ΕΕ είναι μία ποικιλία καλαμποκιού που παράγεται από την εταιρεία Monsanto.

Η κάθε χώρα έχει τη δική της στάση για το αν επιτρέπει να καλλιεργηθούν ΓΤ σπόροι στην επικράτειά της. Η Ισπανία, η Πορτογαλία, η Τσεχία, η Μολδαβία, και η Ρουμανία επιτρέπουν τις ΓΤ καλλιέργειες. Οι υπόλοιπες χώρες έχουν απαγορεύσει την καλλιέργεια ΓΤ σπόρων στα εδάφη τους. Αυτές είναι:

  • Αυστρία
  • Βουλγαρία
  • Γαλλία
  • Γερμανία
  • Δανία
  • Ελλάδα
  • Ιταλία
  • Κροατία
  • Λετονία
  • Λιθουανία
  • Λουξεμβούργο
  • Μάλτα
  • Ολλανδία
  • Ουγγαρία
  • Πολωνία
  • Σλοβενία

Σε ορισμένες χώρες κάποιες περιοχές επιτρέπουν τις ΓΤ καλλιέργειες, ενώ άλλες όχι.

  • Βέλγιο: Η Βαλονία (η γαλλόφωνη περιοχή) δεν τις επιτρέπει.
  • Ηνωμένο Βασίλειο: Η Σκωτία, η Ουαλία, και η Βόρεια Ιρλανδία δεν τις επιτρέπουν.

Αφού δεν καλλιεργείται ΓΤ σόγια στην ΕΕ, γιατί υπάρχουν ΓΤ τρόφιμα στην αγορά;

Η παραγωγή φασολιών σόγιας στις 27 χώρες της ΕΕ είναι πολύ μικρή σε σχέση με τις ανάγκες της και έτσι η ΕΕ καλύπτει το 80% των αναγκών της μέσω εισαγωγών. Σύμφωνα με στοιχεία του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών για το 2020:

  • Η παραγωγή φασολιών σόγιας στις 27 χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης ήταν λιγότερο από 3 εκατομμύρια τόνους.
  • Οι καθαρές εισαγωγές φασολιών σόγιας και κέικ σόγιας στην ΕΕ ήταν 16 και 14 τόνοι, αντίστοιχα.

Οι περισσότερες εισαγωγές προέρχονται από τις ΗΠΑ, τη Βραζιλία, την Αργεντινή, και την Παραγουάη, χώρες όπου πάνω από το 90% της παραγωγής σόγιας γίνεται με ΓΤ σπόρους.

Πόσοι άνθρωποι και πόσα ζώα δημιουργούν ζήτηση για σόγια στην ΕΕ;

Παγκοσμίως, το 77% των φασολιών σόγιας χρησιμοποιούνται για ζωοτροφή και μόλις το 20% για ανθρώπινη κατανάλωση. Ο ανθρώπινος πληθυσμός στην ΕΕ των 27 ήταν 448 εκατομμύρια το 2020. Την ίδια χρονιά, τα εκτρεφόμενα ζώα (εξαιρουμένων των ψαριών, που όμως τρώνε και αυτά σόγια ως ζωοτροφή) ήταν υπερτριπλάσια (πάνω από 1,5 δισεκατομμύρια):

  • 1,3 δισεκατομμύρια κότες
  • 146 εκατομμύρια γουρούνια
  • 76,5 εκατομμύρια αγελάδες και ταύροι
  • 62,5 εκατομμύρια πρόβατα
  • 12,5 εκατομμύρια κατσίκες
  • 85 εκατομμύρια γαλοπούλες
  • 38 εκατομμύρια πάπιες
  • 11,5 εκατομμύρια κουνέλια
  • 6 εκατομμύρια χήνες
  • 3 εκατομμύρια άλογα
  • 0,5 εκατομμύρια βουβάλια

[Στοιχεία του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών για το 2020].

Τα παραπάνω στοιχεία δείχνουν ξεκάθαρα ότι η αντίληψη πως οι vegan ευθύνονται για το μεγαλύτερο μέρος της κατανάλωσης σόγιας, είναι όντως μύθος.

Ένας παρόμοιος μύθος είναι ότι οι βίγκαν ευθύνονται για την αποψίλωση των τροπικών δασών (λόγω της σόγιας που καταναλώνουν).

Όπως και να έχει, η σόγια και τα προϊόντα της που τρώμε στην Ευρωπαϊκή Ένωση εμείς οι άνθρωποι είναι πολύ εύκολο να ελεγχθεί τη στιγμή της αγοράς, διαβάζοντας τα συστατικά.

© Ειρήνη Σκηνιώτη & Vegan Times 09-03-2022

Δημοσιεύτηκε: 09/03/2022
Ενημερώθηκε:
10/08/2023

Πηγές:

  1. Πηγή κύριας εικόνας: Meredith Petrick | Unsplash.
  2. European Commission, “Traceability and labelling.” (accessed Feb. 25, 2022).
  3. European Commission, “GMO register.” (accessed Feb. 25, 2022).