Η βιωσιμότητα του συστήματος παραγωγής τροφής απασχολεί την κυβέρνηση της Μεγ. Βρετανίας

Η βρετανική κυβέρνηση ανέθεσε σε ανεξάρτητη ομάδα ερευνητών, μεταξύ των οποίων ειδικοί πανεπιστημιακοί, ηγέτες της βιομηχανίας, και διαμορφωτές κοινής γνώμης, την σύνταξη Έκθεσης για την Στρατηγική Τροφίμων που πρέπει να ακολουθήσει η χώρα. Η Έκθεση δημοσιεύθηκε στις 15 Ιουλίου 2021 και φέρει τον τίτλο Εθνική Στρατηγική Τροφίμων ("The Dimbleby Report"). Στην Έκθεση προτείνονται πολλά μέτρα για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής και των άλλων περιβαλλοντικών προβλημάτων που δημιουργεί το σύστημα παραγωγής τροφής, μεταξύ των οποίων η η μείωση κατά 30% στην κατανάλωση κρέατος.

Vegan Διατροφή + Υγεία

17/03/2022

Λοιπές πληροφορίες

Στην προτεινόμενη Έκθεση για την Στρατηγική [1] προτείνεται, μεταξύ άλλων, η μείωση της κατανάλωσης κρέατος κατά 30% από ό,τι καταναλώνεται τώρα, καθώς η υπερκατανάλωσή του έχει επιβαρύνει τον πλανήτη. Η Έκθεση παραθέτει τα προβλήματα που δημιουργούν όλα τα ζωικά τρόφιμα, περιλαμβανομένων των ψαριών.

Στις βασικές αρχές η Επιτροπή αναφέρει: "Δεν έχουμε την πολυτέλεια να αγνοούμε νέες προκλήσεις στην επισιτιστική ασφάλεια. Με τον παγκόσμιο πληθυσμό να αυξάνεται, με την μαζική μετανάστευση σε πόλεις, με τον εντεινόμενο ανταγωνισμό μεταξύ χωρών για εξασφάλιση πόρων, με τεράστια επιβάρυνση των αποθεμάτων νερού, με την κλιματική αλλαγή να αλλάζει το τί μπορεί η γη να προσφέρει, με την επανεμφάνιση περιορισμών στο διεθνές εμπόριο και την ανάπτυξη νέων κινδύνων δημόσιας υγείας, από αντίσταση στα μικρόβια έως μεταλλάξεις ιών, είναι κρίσιμης σημασίας να αναθεωρήσουμε πώς θα εξασφαλίζουμε την τροφή μας στο μέλλον."

Στην Έκθεση προτείνεται, μεταξύ άλλων, η μείωση της πρόσληψης ζάχαρης και αλατιού, ουσιών που επιβαρύνουν την υγεία και βρίσκονται σε μεγάλη ποσότητα σε έτοιμα γεύματα που καταναλώνει σε αρκετά μεγάλο βαθμό ο πληθυσμός της Μεγάλης Βρετανίας. Προτείνεται, επίσης, η δημιουργία συστήματος που θα καταγράφει τη ζάχαρη, το αλάτι, το κορεσμένο λίπος, που περιέχονται σε επεξεργασμένα τρόφιμα.

Γεγονός που αποτελεί ιδιαίτερο ενδιαφέρον είναι ότι σε δημόσια δημοσκόπηση, το 50% του πληθυσμού του Ηνωμένου Βασιλείου συμφωνεί με την ιδέα να μειωθεί η διάθεση κρέατος στα σούπερ μάρκετ. Επίσης το 27% συμφωνεί με την ιδέα ενός φόρου στο κρέας. [Το γιατί δεν ερωτήθηκαν και για τα γαλακτοκομικά προϊόντα και τα αυγά είναι μία απορία μας, μια και αυτά αποτελούν μέρος και πακέτο των περιβαλλοντικών και ηθικών προβλημάτων που δημιουργούνται από την κατανάλωσή τους].

Η Επιτροπή με τη μείωση της κατανάλωσης κρέατος και την αύξηση πρόσληψης τροφών όπως φρούτα και λαχανικά, στοχεύει στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, τη βελτίωση της δημόσιας υγείας, αλλά και την αποκατάσταση της βιοποικιλότητας. Η βασική ιδέα είναι ότι το σύστημα παραγωγής τροφής δεν είναι βιώσιμο και ότι πρέπει να ληφθούν μέτρα που να την υποστηρίζουν.

"Έχουμε ηθική αλλά και πρακτική υποχρέωση να αναλογιστούμε τον ρόλο και τις συνέπειες του συστήματος παραγωγής τροφής" αναφέρεται στις βασικές αρχές της Έκθεσης. [1]

Η Έκθεση επισημαίνει ότι η τρέχουσα χρήση εδαφών είναι μη βιώσιμη. Γνωρίζουμε ότι τα εδάφη που χρησιμοποιούνται για λόγους εκτροφής ζώων αποτελούν το 80% της παγκόσμιας γεωργικής γης (στη Μεγ. Βρετανία το ποσοστό είναι 85%), και ότι η παραγωγή ζωικών τροφίμων είναι εξαιρετικά επιβαρυντική για το περιβάλλον, κάτι που αναφέρει η Έκθεση. Έρευνες από μεγάλα ιδρύματα όπως το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, δείχνουν ότι εάν ο κόσμος υιοθετούσε τον βίγκαν τρόπο ζωής, και όχι απλά μείωνε κάπως την κατανάλωση κρέατος και ζωικών σε ένα ποσοστό, τότε θα χρειαζόμασταν πολύ λιγότερα εδάφη από αυτά που χρησιμοποιούνται τώρα για την παραγωγή τροφίμων.

Η Έκθεση ενημερώνει επίσης τους πολίτες ότι η αντικατάσταση ζωικών τροφών με τροφές φυτικής προέλευσης μειώνει και το αποτύπωμα του άνθρακα, κάτι το οποίο, η κυβέρνηση (όπως κάθε κυβέρνηση) πρέπει να πετύχει στο πλαίσιο επίτευξης των στόχων βιώσιμης ανάπτυξης (SDGs).

Η γνώμη μας

Είναι πολύ ευχάριστο πως οι κυβερνήσεις αρχίζουν και καταλαβαίνουν ότι πρέπει να αντιμετωπίσουν στα σοβαρά το θέμα της κατανάλωσης ζωικών τροφίμων και τις επιπτώσεις που έχει αυτή τόσο στον άνθρωπο όσο και στο περιβάλλον. Θυμίζουμε ότι η Βρετανική κυβέρνηση έχει αναθέσει και άλλες μελέτες σε ομάδες ανεξάρτητων ερευνητών. Τον Φεβρουάριο του 2021 εκδόθηκε η έκθεση για την βιοποικιλότητα (The Dasgupta Report) που είχε ως βασικό συμπέρασμα ότι απαιτείται μεγάλη αλλαγή στον τρόπο που οι οικονομίες παράγουν και καταναλώνουν.

Είναι γνωστό ότι οι τρέχουσες δεσμεύσεις των κρατών είναι ανεπαρκείς για να αποτρέψουν την κλιματική αλλαγή. Από τις αναλύσεις των επιστημόνων γνωρίζουμε ότι ο στόχος της μείωσης κατά 30%, και μάλιστα μέσα σε μία δεκαετία αντί για σήμερα, είναι εντελώς μετριοπαθής. Έτσι, ακόμα και αν η βρετανική κυβέρνηση τελικά υιοθετήσει τον στόχο αυτό, θα είναι too little, too late.

Η αναγκαία μείωση των ζωικών τροφίμων θα πρέπει να είναι κοντά στο 90-100% και όχι στο 30% ώστε να έχουμε μια ελπίδα βιωσιμότητας [2]. Οι μελέτες δείχνουν ότι το να υιοθετήσουν όλοι οι άνθρωποι σε όλες τις χώρες vegan διατροφή θα μειώσει περίπου 70% τα αέρια θερμοκηπίου της τροφής [βλ. 3, ενδεικτικά]. Επειδή όμως αέρια θερμοκηπίου εκλύονται και από άλλες δραστηριότητες (π.χ. παραγωγή ενέργειας), οι επιστήμονες επισημαίνουν ότι η μείωση αυτή μπορεί να μην είναι αρκετή για να αποτραπεί η αύξηση της παγκόσμιας θερμοκρασίας πάνω από τον 1,5 βαθμό το 2100 [4].

Άρα το να συζητάμε για το αν μία κυβέρνηση υιοθετήσει πρόταση μείωσης 30% της κατανάλωσης ζωικών τροφίμων, και μάλιστα μέσα σε μία δεκαετία είναι απλώς μια άσκηση πολιτικής και όχι ουσιαστικός και χρήσιμος στόχος. Και αποτελεί σαφώς χάσιμο χρόνου.

Είναι σημαντικό να καταλάβουμε ότι οι ενημερωμένοι και συνειδητοποιημένοι πολίτες είναι κρίσιμος παράγοντας για να μπορεί μια κυβέρνηση να επιβάλει μέτρα που να είναι αποδεκτά από το κοινό. Σαφώς, η συνειδητοποίηση όλων μας πως η vegan διατροφή αποτελεί μονόδρομο για ένα πιο βιώσιμο μέλλον είναι η βάση για αλλαγές που προάγουν τη βιωσιμότητα με δυνατές πράξεις και όχι μόνο με λόγια.

© Vegan Times 21-07-2021

Δημοσιεύτηκε: 21/07/2021
Ενημερώθηκε:
17/03/2022

Πηγές:

Πηγή κύριας εικόνας Juno Jo | Unsplash

[1] The National Food Strategy - The Plan: An independent review for Government (2021) National Food Strategy. Available at: https://www.nationalfoodstrategy.org/ (Accessed: 21 July 2021).

[2] Willett, W. et al. (2019) ‘Food in the Anthropocene: the EAT–Lancet Commission on healthy diets from sustainable food systems’, The Lancet, 393(10170), pp. 447–492. doi: 10.1016/S0140-6736(18)31788-4.

[3] Kim, B. F. et al. (2019) ‘Country-specific dietary shifts to mitigate climate and water crises’, Global Environmental Change, p. 101926. doi: 10.1016/j.gloenvcha.2019.05.010.

[4] Clark, M. A. et al. (2020) ‘Global food system emissions could preclude achieving the 1.5° and 2°C climate change targets’, Science, 370(6517), pp. 705–708. doi: 10.1126/science.aba7357.