Earth overshoot day - Στις 2 Αυγούστου 2023 τελειώνει φέτος ο πλανήτης Γη
Αν για φέτος έχουμε να ξοδέψουμε μόνο 100 ευρώ, θα τα έχουμε ήδη ξοδέψει στις 2 Αυγούστου. Γνωρίζουμε ότι ο πλανήτης είναι ένας. Αυτόν έχουμε, και με τους πόρους που διαθέτει πρέπει να ζήσουμε και μάλιστα κάπως καλά, εμείς, και οι απόγονοί μας. Άραγε αρκούν οι πόροι του πλανήτη για να ζήσουμε;
Φτάνει για όλους και για όλα ο πλανήτης μας;
Από ό,τι φαίνεται, ο πλανήτης μας είναι μάλλον μικρός για τις ανάγκες του πληθυσμού που φιλοξενείται σε αυτόν. Αν ήταν μεγάλος, θα μπορούσαμε να ζούμε όλοι (και τα 8 δισεκατομμύρια) χωρίς να μας λείπει τίποτα: θα ζούσαμε σε μεγάλα σπίτια με μεγάλους κήπους, θα είχαμε πυκνά δάση και καθαρή ατμόσφαιρα, θα καλλιεργούσαμε όσες εκτάσεις είναι αναγκαίες για να έχουμε φθηνό και υγιεινό φαγητό και φθηνή και καθαρή ενέργεια, θα είχαμε άφθονο και καθαρό νερό, ανέγγιχτη βιοποικιλότητα, και πολλά άλλα καλά. Η φύση θα μπορούσε να αναπληρώσει όσα καταστρέφουμε. Τίποτα από αυτά δεν συμβαίνει: ζούμε σε έναν μικρό – σε σχέση με τις ανάγκες των 8 δισεκατομμυρίων ανθρώπων – πλανήτη.
Και μέσα σε αυτά τα 8 δισεκατομμύρια ανθρώπων υπάρχουν άνθρωποι που ζουν τόσο φτωχικά όσο δεν μπορούμε να φανταστούμε. Είναι δύσκολο να φανταστούμε έναν κόσμο όπου ο πληθυσμός αυξάνεται συνεχώς και όλοι ζουν μια καλή ζωή χωρίς να χειροτερεύσει περισσότερο η κατάσταση του περιβάλλοντος.
Κουζίνα, Οικογένεια 57, Αϊτή. Πηγή: Dollar Street
Παραπάνω: Παιδικό δωμάτιο, Οικογένεια 450, Κένυα. Πηγή: Dollar Street
Παιχνίδια στολισμένα σε κρεβάτι, Οικογένεια 3, Κολομβία. Πηγή: Dollar Street
Η Ημέρα Υπέρβασης της Γης
Μια άλλη ένδειξη για το πόσο μικρός είναι ο πλανήτης μας είναι η Ημέρα Υπέρβασης της Γης. Η ημέρα αυτή υπολογίζει πόσες ημέρες κάθε έτους μπορούμε να ζούμε (τα 8 δις ανθρώπων) πριν η κατανάλωση οικολογικών πόρων του πλανήτη γίνει μεγαλύτερη από τους πόρους που ο πλανήτης μπορεί να αναγεννήσει (να “προσφέρει”) στο έτος αυτό.
Οι φετινοί υπολογισμοί δείχνουν ότι η Ημέρα Υπέρβασης της Γης φέτος πέφτει στις 2 Αυγούστου ενώ η περυσινή ημέρα ήταν η 3η Αυγούστου (βλ. σημείωση). Δηλαδή, με την ίδια γη, αλλά αναμφίβολα με καλύτερη τεχνολογία, φέτος κερδίσαμε μετά βίας μία ημέρα παραπάνω [1].
Από την ημέρα αυτή και έπειτα, η ανθρωπότητα θα ζει δημιουργώντας οικολογικό έλλειμα. Θα ζει δηλαδή καταστρέφοντας πόρους που θα έπρεπε να μείνουν άθικτοι ώστε να είναι διαθέσιμοι για τις επόμενες χρονιές.
Εικόνα: York University, FoDaFo, Global Footprint Network.
Από τις αρχές της δεκαετίας του 70 η ανθρωπότητα κλείνει την κάθε χρονιά με οικολογικό έλλειμμα. Και μέσα στα χρόνια το οικολογικό έλλειμμα μάλλον μεγαλώνει παρά μικραίνει. Η πράσινη επιφάνεια στο παρακάτω σχήμα δείχνει το οικολογικό πλεόνασμα ενώ η κόκκινη το οικολογικό έλλειμμα του πλανήτη. Η πράσινη γραμμή δείχνει την προσφορά οικολογικών πόρων (δηλ. τη διαθέσιμη βιο-ικανότητα του πλανήτη) ενώ η κόκκινη γραμμή τη χρήση οικολογικών πόρων.
Το οικολογικό ισοζύγιο της ανθρωπότητας από το 1961.
Πηγή εικόνας: York University, FoDaFo, Global Footprint Network.
Με απλά λόγια, καταστρέφουμε τον πλανήτη μας. Το οικολογικό έλλειμμα αντιστοιχεί στο 40% της παγκόσμιας παραγωγής. Δηλαδή, αν θα θέλαμε να μην δημιουργήσουμε φέτος οικολογικό έλλειμμα θα έπρεπε να μειώσουμε την παγκόσμια παραγωγή και κατανάλωση του 2023 κατά 40% [2]. Αυτή η καταστροφή οικολογικών πόρων πολλές φορές παρομοιάζεται με “δάνειο” από το μέλλον, μια που οι μελλοντικές γενιές (αλλά και η τρέχουσα γενιά κατά το επόμενο ημερολογιακό έτος) θα αναγκαστούν να ζήσουν με λιγότερους πόρους στη διάθεσή τους. Πολύ απλά, αν για να καταναλώσω σήμερα πρέπει να δανειστώ, τότε θα πρέπει να έχω μικρότερη κατανάλωση αύριο προκειμένου να αποπληρώσω το δάνειο αύριο.
Υπάρχει άλλη μία διάσταση του προβλήματος που δημιουργεί η υπερκατανάλωση οικολογικών πόρων, η οποία αξίζει να αναφερθεί. Εφόσον το “δάνειο” αυτό γίνεται χωρίς τη συναίνεση των μελλοντικών γενεών, η υπερκατανάλωση που κάνουμε σήμερα αποτελεί μια μορφή διαγενεακής αδικίας. Οι άνθρωποι που δεν έχουν γεννηθεί ακόμα δεν έχουν φωνή άρα δεν μπορούν να εκπροσωπηθούν στις τρέχουσες αποφάσεις της ανθρωπότητας και αδικούνται από τις αποφάσεις των σημερινών κατοίκων του πλανήτη.
Σημείωση: Οι υπολογισμοί που έγιναν πέρυσι με τα περυσινά στοιχεία έδειξαν ως μέρα υπέρβασης για το 2022 την 28η Ιουλίου 2022. Αυτή η ημερομηνία δεν μπορεί όμως να συγκριθεί με την ημερομηνία που υπολογίστηκε για το 2023, με τα πιο επικαιροποιημένα στοιχεία του 2023. Για να είναι συγκρίσιμες μεταξύ τους οι Ημέρες Υπέρβασης της Γης πρέπει να υπολογίζονται όλες εκ νέου κάθε χρονιά με τα εκάστοτε διαθέσιμα στοιχεία.
Ακολουθήστε την Vegan Times στο Google News
Πηγές:
[1] Earth Overshoot Day. ‘Food Solution - #MoveTheDate of Earth Overshoot Day’. Accessed 24 July 2023. https://www.overshootday.org/solutions/food/.
[2] Lianos TP, Pseiridis Α. Adjusting GDP for ecological deficit: The Index of Debt to the Future (IDF). SN Business & Economics 2021. https://doi.org/10.1007/s43546-021-00041-0.
